Γράφει ο:
Γεώργιος Τριχώνας
Οφθαλμίατρος, Συνεργάτης Αθηναϊκής Mediclinic και Medifirst Περιστερίου
Κατανοώντας μια σοβαρή πάθηση των ματιών
Ο αμφιβληστροειδής είναι ο φωτοευαίσθητος ιστός που βρίσκεται στο εσωτερικό του ματιού. Είναι υπεύθυνος για τη μετατροπή της οπτικής πληροφορίας σε ηλεκτρικά σήματα που αποστέλλονται στον εγκέφαλο και δημιουργούν την εικόνα που βλέπουμε. Αποτελείται από δύο βασικά στρώματα: τον ιδίως αμφιβληστροειδή (νευροαμφιβληστροειδή) και το μελάγχρουν επιθήλιο.
Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς συμβαίνει όταν συσσωρεύεται υγρό μεταξύ αυτών των δύο στρωμάτων, προκαλώντας τον διαχωρισμό τους.
Ποια είναι η πιο συχνή μορφή αποκόλλησης
Η πιο συχνή μορφή αποκόλλησης είναι η ρηγματογενής αποκόλληση, η οποία προσβάλλει περίπου 1 στους 10.000 ανθρώπους κάθε χρόνο. Όσο περνά ο χρόνος, το υαλοειδές σώμα (το «ζελέ» του ματιού) ρευστοποιείται και αποκολλάται από τον αμφιβληστροειδή, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ρωγμές και, συνεπώς, αποκόλληση.
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσουμε
Τα συμπτώματα που υποδεικνύουν πιθανή αποκόλληση και απαιτούν άμεση επίσκεψη σε εξειδικευμένο οφθαλμίατρο περιλαμβάνουν:
- Την εμφάνιση φωταψιών (λάμψεις) που μπορεί να εμφανίζονται τόσο κατά τη διάρκεια της μέρας όσο και της νύχτας.
- Την αύξηση των μυοψιών (μυγάκια), σε μέγεθος, σχήμα και αριθμό.
- Την αίσθηση απώλειας περιφερικής όρασης (μαύρη κουρτίνα) που επεκτείνεται σταδιακά και καλύπτει μέρος του οπτικού πεδίου.
Θεραπεία και αντιμετώπιση
Η ρηγματογενής αποκόλληση απαιτεί άμεση χειρουργική αποκατάσταση, με τις εξής βασικές μεθόδους:
- Αμφιβληστροειδοπληξία με αέριο (Pneumatic Retinopexy):
Κατά τη μέθοδο αυτή χρησιμοποιείται μια φυσαλίδα αερίου σε συνδυασμό με κρυοπηξία ή laser για να σφραγίσει τη ρήξη του αμφιβληστροειδούς και να τον επανακολλήσει. Είναι μια ελάχιστα παρεμβατική διαδικασία που γίνεται συνήθως σε εξωτερικούς ασθενείς, και χρησιμοποιείται κυρίως για ανεπίπλεκτες περιπτώσεις αποκόλλησης.
- Σκληρικό Μόσχευμα (Scleral Buckle):
Αυτή η χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός σκληρού ή μαλακού μοσχεύματος γύρω από τον σκληρό χιτώνα του οφθαλμού, το οποίο προκαλεί μια προς τα μέσα προώθηση και κλείνει τις ρήξεις του αμφιβληστροειδούς.
- Υαλοειδεκτομή (Pars Plana Vitrectomy):
Σε αυτή την επέμβαση αφαιρείται το υαλοειδές σώμα και χρησιμοποιείται laser για να σφραγιστούν οι ρήξεις. Εισάγεται αέριο ή σιλικόνη για να επαναφέρει τον αμφιβληστροειδή στη σωστή θέση.
Αυτές οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται με τοπική ή γενική αναισθησία και έχουν ποσοστό επιτυχίας 90% στην πρώτη επέμβαση, το οποίο φτάνει το 97% με δεύτερη επέμβαση. Η χειρουργική διαδικασία είναι πλέον λιγότερο επώδυνη και πιο γρήγορη χάρη στη βελτίωση των εργαλείων και των τεχνικών.
Για την επιτυχή αποκατάσταση, χρησιμοποιούνται ειδικά αέρια ή έλαια σιλικόνης για την εσωτερική στήριξη του αμφιβληστροειδούς. Διαστελλόμενα αέρια όπως το Εξαφθοριούχο θείο (SF6) και το Υπερφθοριοπροπάνιο (C3F8) χρησιμοποιούνται για να παρατείνουν την πίεση γύρω από τη ρήξη και να διατηρήσουν την επιπέδωση του αμφιβληστροειδούς. Επιπλέον, τα βαριά υγρά (PFCL) χρησιμοποιούνται για τη σταθεροποίηση του αμφιβληστροειδούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Η αποκατάσταση απαιτεί προσοχή και παρακολούθηση, καθώς η διαδικασία μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, όπως το είδος της αποκόλλησης και η περιοχή του αμφιβληστροειδούς που έχει προσβληθεί.
Μην αγνοείτε τα σημάδια
Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς είναι μια σοβαρή πάθηση που δεν πρέπει να αγνοείται. Τα πρώτα συμπτώματα λειτουργούν σαν προειδοποιητικά σήματα και η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική για την επιτυχία της θεραπείας.
