Ημέρα της Μητέρας: Γιορτάζουμε τη μητρότητα και προστατεύουμε την υγεία κάθε γυναίκας

09/05/2025
Χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά

Γράφει ο:
Γεώργιος Καραγιάννης, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος
Συνεργάτης Αθηναϊκής Mediclinic
Αντικαταστάτης Επιστημονικά υπεύθυνος τμήματος Γυναικολογίας Medifirst Αμαρουσίου

Το πρόβλημα της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα

Η Ημέρα της Μητέρας, τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, δεν είναι απλά μια γιορτή, αλλά μια υπενθύμιση να φροντίσουμε τις γυναίκες που δίνουν ζωή, φροντίδα και αγάπη καθημερινά. Είναι η κατάλληλη στιγμή να αναγνωρίσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους και να τις στηρίξουμε με πράξεις ουσίας, όπως η φροντίδα της υγείας τους. Στην Ελλάδα, μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις είναι η υπογεννητικότητα, ένα φαινόμενο με βαθιές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.

Η υπογεννητικότητα στην Ελλάδα: το μέγεθος του προβλήματος

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα καταγράφει συνεχή μείωση των γεννήσεων. Το 2022 σημειώθηκε ο χαμηλότερος αριθμός γεννήσεων των τελευταίων 92 ετών, με μόλις 76.541 γεννήσεις – μείωση 10,31% σε σχέση με το 2021. Ο δείκτης γονιμότητας βρίσκεται πλέον στο 1,3 παιδιά ανά γυναίκα, πολύ κάτω από το όριο αναπλήρωσης των γενεών που ανέρχεται σε 2,1.

Γιατί παρατηρείται τόσο έντονα το φαινόμενο της υπογεννητικότητας; Οι λόγοι είναι πολλοί και σύνθετοι:

Καθυστέρηση της τεκνοποίησης: Η μέση ηλικία των γυναικών κατά τον τοκετό στην ΕΕ αυξήθηκε από 29 έτη το 2001 σε 31,1 έτη το 2022. Στην Ελλάδα, η μέση ηλικία για το πρώτο παιδί είναι τα 30,3 έτη.
Οικονομική αβεβαιότητα: Η οικονομική κρίση και η ανεργία έχουν οδηγήσει πολλά ζευγάρια να αναβάλουν ή να αποφεύγουν την απόκτηση παιδιών.
Υπογονιμότητα: Η καθυστέρηση στην τεκνοποίηση αυξάνει τον κίνδυνο υπογονιμότητας. Επιπλέον, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και άλλοι παράγοντες επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα.
Έλλειψη υποστήριξης: Η απουσία επαρκών πολιτικών στήριξης για τις οικογένειες, όπως η παιδική φροντίδα και οι άδειες μητρότητας, αποθαρρύνει την απόκτηση παιδιών.

Επιπτώσεις της υπογεννητικότητας

Γήρανση του πληθυσμού: Προβλέπεται ότι το 2050, το 36% του ελληνικού πληθυσμού θα είναι άνω των 65 ετών.
Οικονομικές πιέσεις: Η μείωση του ενεργού πληθυσμού επιβαρύνει το ασφαλιστικό σύστημα και μειώνει την οικονομική ανάπτυξη.
Κοινωνικές αλλαγές: Η μείωση του πληθυσμού επηρεάζει την κοινωνική συνοχή και την πολιτιστική συνέχεια.

Ο ρόλος του γυναικολόγου στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας

Ως γυναικολόγοι, έχουμε καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας:

Ενημέρωση: Πρέπει να ενημερώνουμε τις γυναίκες για τη σημασία της έγκαιρης τεκνοποίησης και τους παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητα.
Πρόληψη και διάγνωση: Η έγκαιρη διάγνωση προβλημάτων γονιμότητας και η πρόληψη μέσω υγιεινού τρόπου ζωής είναι κρίσιμες.
Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή: Η πρόσβαση σε τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής μπορεί να βοηθήσει πολλά ζευγάρια να αποκτήσουν παιδιά.
Συνεργασία με την πολιτεία: Η προώθηση πολιτικών που στηρίζουν τις οικογένειες και ενθαρρύνουν την τεκνοποίηση είναι απαραίτητη.

Για να αντιμετωπίσουμε την υπογεννητικότητα, απαιτούνται συντονισμένες ενέργειες:

Οικονομικά κίνητρα: Παροχή επιδομάτων και φορολογικών ελαφρύνσεων για τις οικογένειες.
Υποστήριξη της μητρότητας: Βελτίωση των υπηρεσιών παιδικής φροντίδας και ευέλικτες άδειες μητρότητας και πατρότητας.
Εκπαίδευση και ενημέρωση: Προγράμματα ενημέρωσης για τη γονιμότητα και την αναπαραγωγική υγεία.
Πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας: Ενίσχυση των υπηρεσιών γυναικολογικής και αναπαραγωγικής υγείας, ιδιαίτερα σε απομακρυσμένες περιοχές.

Η Ημέρα της Μητέρας είναι μια υπενθύμιση της σημασίας της γυναικείας υγείας και της ανάγκης για δράση απέναντι στην υπογεννητικότητα. Ως γυναικολόγοι, έχουμε την ευθύνη να στηρίξουμε τις γυναίκες σε κάθε στάδιο της ζωής τους και να συμβάλουμε στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την οικογένεια και την τεκνοποίηση. Η αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας δεν είναι μόνο ζήτημα δημογραφικό, αλλά και κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό. Ας εργαστούμε μαζί για ένα μέλλον με υγιείς και ευτυχισμένες οικογένειες.

Φροντίδα και πρόληψη: Το καλύτερο δώρο για κάθε γυναίκα

Με αφορμή την Ημέρα της Μητέρας, προσφέρουμε ένα προληπτικό check up για κάθε γυναίκα στην Αθηναϊκή Mediclinic και τα Πολυϊατρεία Medifirst. Στην προνομιακή τιμή των 50€, το πακέτο περιλαμβάνει: