Γράφει ο:
Σπυρίδων Ζουριδάκης, Γαστρεντερολόγος, Συνεργάτης Αθηναϊκής Κλινικής
Νέες τεχνικές ανίχνευσης και αφαίρεσης πολυπόδων
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς μπορεί κάτι τόσο μικρό όσο ένας πολύποδας να επηρεάσει την υγεία σας; Αυτές οι μικρές μάζες ιστού που αναπτύσσονται στον αυλό του εντέρου συχνά δεν δίνουν εμφανή σημάδια προειδοποίησης. Ωστόσο, όταν εμφανιστούν, μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγία ή βλέννα από το ορθό, και σπάνια προκαλούν κοιλιακό πόνο. Συχνότερα, μπορεί να παρατηρήσουμε αναιμία, δηλαδή πτώση του αιματοκρίτη, η οποία αρχικά είναι ελαφριά και δύσκολα ανιχνεύσιμη. Ωστόσο, αν η αναιμία συνεχιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία, εύκολη κούραση, δυσκολία στο πρωινό ξύπνημα και πολύ λευκό δέρμα. Ο φυσιολογικός αιματοκρίτης κυμαίνεται μεταξύ 40-52% για τους άνδρες και 36-47% για τις γυναίκες.
Εξελιγμένες μέθοδοι ενδοσκόπησης για ανίχνευση και αφαίρεση πολυπόδων
Οι πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις στην ενδοσκόπηση έχουν κάνει τη διαδικασία ανίχνευσης, βιοψίας και αφαίρεσης των πολυπόδων του παχέως εντέρου πιο αποτελεσματική και εύκολη από ποτέ. Με αυτόν τον τρόπο γίνεται η πρωτογενής πρόληψη του καρκίνου του παχέως εντέρου. Οι πολύποδες ταξινομούνται με διάφορους τρόπους. Κατ’ αρχήν η πιο πρακτική ταξινόμηση για τους ασθενείς είναι οι καλοήθεις και οι κακοήθεις πολύποδες. Τον ιατρό τον ενδιαφέρει επίσης αν ο πολύποδας είναι έμμισχος ή άμισχος, αν είναι μικρού, μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, καθώς και η ιστολογική ταξινόμηση. Στην κατηγοριοποίηση των πολυπόδων, εντάσσονται κυρίως τα αδενώματα και οι υπερπλαστικοί πολύποδες, ενώ άλλοι τύποι είναι σπάνιοι. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τα αδενώματα έχουν την τάση να εξελίσσονται σε καρκίνο πιο συχνά από άλλους τύπους πολυπόδων. Οι ενδοσκοπήσεις προσφέρουν τη δυνατότητα αφαίρεσης των πολυπόδων και συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου. Συνήθως, οι πολύποδες εντοπίζονται κυρίως στο παχύ έντερο, ενώ είναι πολύ σπάνιο να εμφανίζονται στο στομάχι. Στο λεπτό έντερο, η παρουσία τους είναι σχεδόν αδύνατη.
Κατά τη διάρκεια μιας κολονοσκόπησης, η οποία χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του παχέως εντέρου, είναι συχνό το ενδεχόμενο εντοπισμού πολυπόδων. Όταν συμβαίνει αυτό, είναι προτιμότερο να αφαιρούνται αμέσως. Η αφαίρεση των πολυπόδων δεν γίνεται αντιληπτή από τον ασθενή, καθώς συνήθως βρίσκεται υπό μέθη. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει λίγα επιπλέον λεπτά ή και περισσότερο. Για την αφαίρεση, χρησιμοποιούμε έναν ειδικό βρόγχο (θηλιά) που τοποθετούμε μέσω του καναλιού του ενδοσκοπίου. Ο βρόγχος, καθώς δέχεται ηλεκτρικό ρεύμα, καυτηριάζει και κόβει τον πολύποδα. Στο τέλος, ο απομακρυσμένος πολύποδας αποστέλλεται για βιοψία.
Οι καινοτόμες τεχνολογίες στην ενδοσκόπηση έχουν διευκολύνει σημαντικά την ανίχνευση, τη λήψη βιοψιών και την ασφαλή αφαίρεση των πολυπόδων του παχέως εντέρου, ακόμη και όταν έχουμε επιβεβαιώσει την καλοήθεια τους. Ανάλογα με τα αποτελέσματα της βιοψίας, καθορίζουμε το πρόγραμμα παρακολούθησης, το οποίο συνήθως κυμαίνεται από 3 έως 10 χρόνια, αν και σπανιότερα μπορεί να είναι 1 χρόνος ή λιγότερο. Για πολύ μικρούς πολύποδες, χρησιμοποιούμε μια απλή λαβίδα βιοψίας χωρίς θερμοκαυτηριασμό, ενώ για μεγαλύτερους πολύποδες εφαρμόζεται η λαβίδα θερμής βιοψίας με θερμοκαυτηριασμό.
Συνολικά, η εκτομή των πολυπόδων αποδεικνύεται μια αποτελεσματική και συνήθως απλή διαδικασία που προλαμβάνει τον καρκίνο και έχει αντικαταστήσει τις πιο επεμβατικές χειρουργικές μεθόδους του παρελθόντος.